Băng huyết sau sinh, hãy cẩn trọng!

1. Băng huyết sau sinh (Xuất huyết muộn sau sinh) là gì?

Băng huyết sau sinh là tình trạng máu chảy dữ dội từ bộ phận sinh dục nữ trong vòng 24 giờ đầu sau sinh. Hậu quả của nó là sản phụ mất máu quá nhiều, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Đây là nguyên nhân chính gây ra các trường hợp sản phụ tử vong do tai biến sản khoa.

2. Nguyên nhân gây băng huyết sau sinh

Băng huyết sau sinh có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp nhất:

- Đờ tử cung (tử cung không có khả năng co lại sau khi thai nhi đã ra ngoài)

Đây được xem là nguyên nhân phổ biến nhất đối với các sản phụ bị băng huyết sau sinh. Các yếu tố có nguy cơ dẫn đến tình trạng đờ tử cung bao gồm:

+ Sự co cơ của tử cung kém: do sinh con nhiều lần, do u xơ tử cung hoặc tử cung dị dạng.

+ Tử cung bị căng quá mức: trong các trường hợp mang thai sinh đôi hoặc sinh ba, nước ối quá nhiều, kích thước thai to.

+ Thời gian chuyển dạ kéo dài dẫn đến giãn cơ tử cung.

+ Nhiễm trùng ối.

+ Sản phụ bị suy nhược và thiếu máu.

Nhiễm trùng nước ối có thể gây ra băng huyết sau sinh

- Do sự bất thường của nhau thai

+ Diện tích nhau thai lớn dần, khi nhau bị bong ra sẽ làm xuất huyết nhiều giống như trong trường hợp phù nhau thai.

+ Nhau bám bất thường: nhau bám vào phần cơ dưới đến khi bong sẽ còn một phần nhau bám lại dẫn tới xuất huyết muộn sau sinh.

- Tổn thương đường sinh dục

+ Vỡ tử cung hoặc rách cổ tử cung, âm đạo cũng có thể xảy ra trong các trường hợp đẻ thường. Nhưng trên thực tế, các nguyên nhân này thường chỉ xuất hiện ở những sản phụ đẻ khó.

+ Một số trường hợp đẻ quá nhanh hoặc đẻ rơi cũng có nguy cơ dẫn đến xuất huyết do tổn thương đường sinh dục.

- Bị rối loạn đông máu

Hiện tượng này thường xảy ra trong các trường hợp như: nhau thai bong non, thai chết lưu, tắc mạch ối, nhiễm trùng...

3. Dấu hiệu của băng huyết sau sinh

- Chảy máu từ đường sinh dục

+ Thường xuất hiện ngay trong 24h đầu sau khi sinh.

+ Trong trường hợp sản phụ bị đờ tử cung, xuất huyết thường xuất hiện ngay sau khi bị sổ rau. Khi sờ, nắn sẽ thấy tử cung bị mềm nhão.

+ Trong trường hợp đường sinh dục bị tổn thương như rách đường sinh dục, rách âm đạo khi nắn thấy tử cung sản phụ còn khả năng co hồi tốt nhưng vẫn xuất huyết. Máu xuất huyết có màu đỏ tươi hoặc đỏ đậm, có thể nhiều hay ít, vón cục hoặc loãng tùy từng trường hợp.

+ Trường hợp xuất huyết do rối loạn đông máu, dấu hiệu của xuất huyết muộn sau sinh là máu ở dạng loãng, chảy nhiều không ngừng.

Hãy cẩn trọng với những dấu hiệu của băng huyết sau sinh

- Những dấu hiệu toàn thân

Ngoài ra cơ thể cũng có các dấu hiệu đặc trưng của tình trạng mất máu như da và niêm mạc nhợt nhạt, tụt huyết áp, mạch nhanh, tay chân lạnh, khát nước.

- Dấu hiệu khi xét nghiệm máu

Giảm các thành phần của máu: hồng cầu, hemoglobin, huyết sắc tố,…

4. Biến chứng băng huyết sau sinh

Biến chứng của bằng huyết sau sinh phụ thuộc vào lượng máu mất đi nhiều hay ít và xử lí cầm máu và hồi sức tích cực có đáp ứng tốt hay không mà băng huyết sau sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nhẹ khác nhau như:

- Thiếu máu và viêm tắc tĩnh mạch.

- Dẫn đến hội chứng Sheehan (do hoại tử tuyến gây ra suy nhược, gầy ốm, mất sữa, rụng lông tóc, vô kinh), và không thể có thêm con trong trường hợp phải cắt tử cung.

Băng huyết sau sinh ở sản phụ

5. Cách xử lí băng huyết sau sinh

- Xử lí cầm máu và hồi sức tích cực

Đặt sản phụ nằm ở tư thế đầu thấp, cho thở oxy, xoa bóp vùng đáy tử cung qua thành bụng và đè ép lên động mạch chủ ở bụng để hạn chế lượng máu đi tới tử cung. Đối với các trường hợp xuất huyết nhiều cần theo dõi sát sao huyết áp, mạch, nhịp thở, niêm mạc. Có thể thực hiện truyền dịch, truyền máu, hồng cầu, tiểu cầu, các yếu tố làm đông máu khi có chỉ định.

Và quan trọng nhất là phải tim ra nguyên nhân gây xuất huyết muộn sau sinh bởi xuất huyết chỉ dừng lại khi tiêu diệt được nguyên nhân gây ra. Cần kiểm tra tổng thể không chỉ đường sinh dục để không bỏ sót nguyên nhân nào. Nếu không kiểm tra kĩ sẽ rất dễ bỏ qua nguyên nhân do rối loạn đông

- Cắt bỏ tử cung, thắt động mạch tử cung

Đối với các trường hợp không đáp ứng với điều trị giảm mất máu thì cắt bỏ tử cung gần như là phương pháp cuối cùng để cứu tính mạng sản phụ. Cắt bỏ tử cung chỉ được áp dụng đối với những trường hợp sản phụ đã lớn tuổi hoặc đã có đủ con. Đối với sản phụ trẻ tuổi và chưa đủ con thì có thể áp dụng phương pháp khác như thắt động mạch tử cung, động mạch hai bên hạ vị. Có thể nghĩ đến phương pháp này đầu tiên nếu trường hợp bệnh nhân đã đủ số con và đã lớn tuổi. Còn đối với những bệnh nhân trẻ tuổi và chưa đủ con, có thể cân nhắc đến việc thắt động mạch của tử cung hoặc động mạch hạ vị hai bên. Cắt tử cung chỉ có thể chỉ định tuyệt đối trong những trường hợp rau cài răng lược.

6. Phân biệt băng huyết sau sinh với sản dịch

Bài viết trên đã trình bày đầy đủ các thông tin quan trọng về băng huyết sau sinh. Mong rằng chị em trang bị được thêm những kiến thức bổ ích để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.