Chàm sữa bội nhiễm, nguyên nhân và cách điều trị

1. Chàm sữa bội nhiễm là gì?

Chàm sữa là một bệnh viêm da mạn tính, thường gặp ở trẻ từ 2 tháng đến 2 tuổi, không lây lan, do ảnh hưởng của di truyền, thường gặp ở người có cơ địa nhạy cảm, sức đề kháng yếu.

Chàm sữa bội nhiễm là thể nặng hơn của chàm sữa khi có sự xuất hiện của virus hay vi khuẩn tấn công vào vết loét hở hoặc vết thương tại chỗ vùng chàm do bé chà gãi gây ra, thường xuất hiện ở vùng mặt, hai bên má sau đó lan ra toàn thân.

Chàm sữa bội nhiễm ở trẻ - mẹ cần quan tâm.

Bệnh thường gồm 2 giai đoạn chính:

- Giai đoạn cấp tính: khởi phát bằng xuất hiện cảm giác ngứa khó chịu kèm theo mụn nước dày đặc trên da, nền da đỏ ửng bị phù nề do bị viêm. Các mụn này ngay sau đó sẽ rất nhanh bị vỡ ra và chảy nước vàng gây dày sừng.

- Giai đoạn mãn tính: tình trạng này kéo dài và thường xuyên lặp đi lặp lại nhiều lần các triệu chứng, lúc này chàm bội nhiễm có thể gây tổn thương da nghiêm trọng và gây nhiễm trùng.

2. Nguyên nhân chàm sữa bội nhiễm

Nguyên nhân của chàm sữa bội nhiễm là khi trẻ mắc chàm sữa bị bội nhiễm thêm một số loại vi khuẩn, nấm hoặc virus:

 Bội nhiễm tụ cầu vàng: Đây là một loại vi khuẩn được tìm thấy trên da, khoảng 20% người lớn khỏe mạnh mang tụ cầu mà không có vấn đề gì. Tuy nhiên, tụ cầu vàng sẽ phát triển mạnh khi xuất hiện tổn thương trên da hoặc rỉ nước. Trong trường hợp bị nhiễm vi khuẩn này, chàm lan nhanh hơn và làm cho việc chữa bệnh trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Bội nhiễm thêm nấm da: nấm da có thể được tìm thấy khắp cơ thể và thường xuất hiện ở những vùng da có ngấn, nếp gấp và kẽ chân. Tình trạng này khá phổ biến kể cả người không bị chàm sữa cũng dễ dàng mắc phải.

Bội nhiễm virus Hepes simplex (HSV- 1, virus gây bệnh chân tay miệng): những người bệnh chàm nên tránh tiếp xúc với người bệnh lở miệng hay môi. Tình trạng bội nhiễm HSV- 1 nếu  không được chẩn đoán chính xác và điều trị bằng thuốc kháng virus, nó có thể gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến mù lòa hoặc tử vong.

Nhiễm tụ cầu là một trong những nguyên nhân chính gây ra chàm sữa bội nhiễm.

3. Các yếu tố liên quan làm tăng nguy cơ mắc chàm sữa bội nhiễm

- Yếu tố cơ địa, di truyền:

Những trẻ có cơ địa dị ứng hay bố hoặc mẹ có tiền sử dị ứng thì trẻ sẽ có nguy cơ cao mắc chàm sữa bội nhiễm.

- Các bệnh lý mắc sẵn:

Khi cơ thể trẻ có các yếu tố kích thích cộng tình trạng bệnh lý đang mắc phải như viêm mũi dị ứng, viêm xoang, viêm dạ dày, bệnh thận.. thì bệnh chàm sữa bội nhiễm rất dễ khởi phát.

- Dị ứng:

Do còn nhỏ nên da trẻ thường rất mỏng manh và nhạy cảm, do vậy rất dễ phản ứng với một số thành phần hóa học có trong nước hoa, hoặc với thức ăn, hay thậm chí với những loại vải đang mặc.

- Điều kiện vệ sinh kém:

Điều kiện vệ sinh kém cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ trẻ mắc chàm sữa bội nhiễm do tăng khả năng những vi sinh vật gây bệnh tiếp xúc với vùng da tổn thương của trẻ.

- Hệ miễn dịch kém:

Chàm bội nhiễm cũng thường xảy ra ở những trẻ có sức đề kháng kém, thiếu hụt vi chất và các vitamin A, C, E.

4. Điều trị chàm sữa bội nhiễm

Do nguyên nhân gây chàm sữa bội nhiễm ngoài các yếu tố vì di truyền, cơ địa dị ứng hay vấn đề vệ sinh còn có thêm bội nhiễm vi khuẩn, virus hay nấm, vì vậy, để an toàn cho bé, các mẹ không nên tự ý điều trị tại nhà mà nên đưa bé đi thăm khám bác sĩ để có các điều trị tốt nhất, dứt điểm, tránh tái diễn nhiều lần.

- Thông thường, nếu nguyên nhân gây bệnh là do virut, bác sĩ có thể chỉ định dùng toa thuốc kháng virut.

- Nếu nguyên nhân là do vi khuẩn, bệnh nhân có thể được chỉ định sử dụng kháng sinh uống hoặc tại chỗ, ưu tiên chọn loại kháng sinh có hoạt tính lên tụ cầu vàng như cephalexin, cefadroxyl, oxacillin, erythromycin. Liều lượng, thời điểm dùng thuốc cũng như thời gian dùng thuốc cần tuân thủ nghiêm theo hướng dẫn của bác sĩ vì nếu dùng không đúng liều cũng như đủ thời gian không những không điều trị khỏi bệnh mà còn làm cho bệnh khó điều trị hơn.

- Còn nguyên nhân là nấm, trẻ có thể được chỉ định các loại kháng sinh trị nấm uống hoặc bôi tại chỗ.

Ngoài ra, chàm sữa bội nhiễm có thể điều trị bằng các loại kem trong trường hợp nhẹ. Tuy nhiên, đa phần các loại kem này đều có chứa steroid nhằm giảm sưng đỏ, nếu lạm dụng trong thời gian dài có thể gây nên tình trạng mỏng da, sạm da, teo da, nhiễm nấm… Thường dùng là hydrocortisol 1% hoặc clobetasol butyrate 0,05% thoa ngày 1-2 lần.

Cần thật sự thận trọng khi dùng thuốc để điều trị chàm sữa bội nhiễm cho trẻ.

5. Cách chăm sóc trẻ khi bị chàm sữa bội nhiễm

- Tắm bằng nước ẩm để giảm bới tình trạng ngứa, khó chịu cho trẻ. Không dùng các loại xà phòng hay sữa tắm có chứa chất tẩy rửa mà nên dùng có loài sản phẩm dành riêng cho bé.

- Cắt móng tay thường xuyên cho bé, giúp hạn chế bé dùng tay gãi, gây tổn thương da nhiều hơn.

- Nên cho trẻ mặc những loại quần áo mềm, làm bằng chất liệu bông để tránh làm tổn thương da. Không nên mặc cho trẻ các loại quần áo bằng chất liệu len, sợi tổng hợp gây bí tắc da bé.

- Giữ cho da bé luôn khô, tránh để cơ thể bé đổ mồ hôi ẩm ướt. Mẹ nên thay tã lót cho bé it nhất 3 lần/ngày, tránh để lâu gây ẩm ướt do phân và nước tiểu và thay quần áo ngay sau khi tắm cho bé.

- Không nên tiêm chủng cho trẻ hoặc để trẻ tiếp xúc với những người mới vừa được tiêm chủng. Trẻ đang ở giai đoạn bị chàm sữa,cho dù là giai đoạn cấp cũng không nên nhập viện vì môi trường bệnh viện có thể làm cho bé bị nhiễm trùng thêm.

Tắm bằng nước ấm sẽ khiến trẻ dễ chịu trong khi bị chàm sữa bội nhiễm.

6. Các cách phòng tránh để trẻ không mắc chàm sữa bội nhiễm

- Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, đặc biệt là đệm, chăn, gối, giường của bé sạch sẽ, cho trẻ tắm gội, thay tã thường xuyên.

- Nếu gia đình có tiền sử bị bệnh tức trẻ có nguy cơ cao mắc bệnh, do vậy không nên cho trẻ tiếp xúc với chó, mèo hay những dị nguyên có thể khởi phát cơn dị ứng, tốt nhất không nên nuôi các loại vật nuôi này khi trẻ đang ở giai đoạn dễ mắc bệnh.

- Khi trẻ còn bú mẹ, các mẹ nên ăn cá biển để tăng chất ARA, chất này giúp trẻ chống lại dị ứng. Các mẹ cũng hạn chế tối đa ăn trứng và trứng cá, nội tạng động vật, mỡ động vật, trứng vịt lộn,… để tránh gây dị ứng cho trẻ qua đường sữa.

Tóm lại, chàm sữa bội nhiễm rất nguy hiểm nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách. Vì vậy, mẹ không nên tự ý xử trí mà nên hỏi ý kiến bác sĩ ngay khi thấy các dấu hiệu nhiễm trùng ở trẻ.